Laatste update: 27 juli 2022
In Drenthe ligt een prachtig verhaal op je te wachten. Over een redder in nood na Napoleon, kolonisten en het ontstaan van de Nederlandse verzorgingsstaat. Ik had geen flauw idee. Maar na een ritje met de elektrische Kolonie Express met gids Bob, vergeet ik het nooit meer.
Startpunt: Huygens Huys
Ik ben eigenlijk nog steeds een beetje verbaasd over de landbouwkoloniën in Drenthe. Wat een bijzonder stukje Nederlandse geschiedenis. Heb ik dit op school nooit gehad? Of, waren mijn geschiedenisleraren simpelweg niet zulke goede verhalenvertellers als gids Bob?
Want bobverdikkie, wat kan die man verhalen vertellen. Urenlang en zonder uh’s. Ik ontmoet Bob tijdens een persreisje bij het Huygens Huys (Google Maps locatie) voor een kop koffie met gebak. Hij en zijn vrouw Ester runnen het Huygens Huys waar je niet alleen terecht kunt voor een drankje of een lunch, maar je ook kunt vergapen aan een enorme collectie klokken en barometers. Dus ook al zit je op het terras, loop toch even naar binnen, want er is genoeg te zien.
Elektrische Kolonie Express: geschiedenisles op wielen
Bij het Huygens Huys stappen we in de elektrische Kolonie Express. Dit leuke karretje rijdt je langs de geschiedenis van het gebied. In 1818 richtte Johannes van den Bosch de Maatschappij van Weldadigheid op. Hij stichtte zogenoemde landbouwkoloniën om de armoede in Nederland te bestrijden. Hij haalde arme sloebers uit de stad en gaf ze hier een boerderijtje, werk, scholing en zorg.
Johannes schreef in 1818 een boekje over zijn visie. Dat valt in de smaak, want hij krijgt van koning Willem I carte blanche om zijn plan ten uitvoer te brengen. Johannes trekt ‘t hele land door langs de welgestelden – “crowdfunding avant la lettre,” aldus Bob. De elite werd overgehaald om lid te worden van een subcommissie van de Maatschappij van Weldadigheid. Zodra er genoeg geld binnen was, mocht de subcommissie dan een gezien aanwijzen dat naar de koloniën mocht afreizen.
De eerste Kolonie van Weldadigheid is Frederiksoord. Er staan 52 boerderijtjes en de mensen worden opgeleid: ze leren het land bewerken, textiel maken, maar ook ‘zedelijk gedrag’. Het project wordt met militaire precisie gerund en er is enorme sociale controle, maar zoveel welvaart hebben de arme stadse paupers nooit gehad. Het plan lijkt dus goed aan te slaan.
Een ritje door de tijd
In totaal zijn er zo’n 440 huisjes gebouwd in de verschillende koloniën. Daarvan zijn er nog ongeveer zestig over. Met de Kolonie Express rijdt je langs verschillende gebouwen terwijl je uitleg krijgt over het concept en hoe het zich met de tijd ontwikkeld heeft. Het gebied is nog steeds in handen van de Maatschappij van Weldadigheid.
Sommige gebouwen, zoals het schooltje, worden gerestaureerd zodat je kan zien hoe het er vroeger uit heeft gezien. Andere gebouwen krijgen een nieuwe bestemming. Zo is er in de tuin van de voormalige tuinbouwschool nu een terrasje en wordt de tuin opnieuw goed onderhouden. Ook kunstenaars voelen zich hier goed thuis.
Wil je mee met de elektrische Kolonie Express en Bob? Doen! Je kunt hier reserveren.
Ook doen: Museum de Proefkolonie en Giethoorn
Heb je nog wat tijd over? Ga dan naar Museum de Proefkolonie. Daar wordt ook het verhaal van de koloniën verteld en vervolgens kun je de omgeving ontdekken. Het introductiefilmpje is al veelbelovend!
Nog meer tijd over? Een bezoekje aan Frederiksoord kun je goed combineren met Giethoorn.
Geen tijd meer, maar wel moe? Blijf dan een nachtje slapen in Frederiksoord. Probeer Hotel Frederiksoord of anders het schattige Tiny House Pioniershuisje.
Meer Nederland inspiratie
Handige tips voor reizen in Nederland
- Accommodatie. Favorieten blijven toch Booking.com en Campspace. Of probeer vakantieparken via Roompot. Ga je liever voor een hostel? Check HostelWorld. Ook leuk: BoerenBed.
- Activiteiten. De leukste tours en activiteiten boek je bij GetYourGuide en Viator. Ook leuk: de tours van WithLocals. Ga mee met een ‘gratis’ wandeltour van Freetour of GuruWalk en voor fietstours moet je bij Baja Bikes zijn.
- Attracties en musea. Via Tiqets kun je 5% korting krijgen op musea en attracties met de kortingscode KIMOPREIS22
- Autohuur. Ik huur het liefst bij EasyTerra en Sunny Cars vanwege hun all-inclusive / worry-free aanbod. Liever meer prijzen vergelijken? Kijk bij Discover Cars.
- Reisgidsen. Ik houd van de praktische gidsen van Lonely Planet, te koop bij onder andere Bol.com en Amazon. Sowieso is het erg leuk om een je eigen land door de ogen van een buitenlandse toerist te bekijken!
- Vervoer. Maak gebruik van het openbaar vervoer of kies voor bussen en ander transport met Flixbus, Busbud of Omio.
- Verzorgde reizen. Liever compleet verzorgd op vakantie in eigen land? De keuze is reuze: van ANWB vakanties tot Tui, of liever de Vakantie Discounter of D-reizen?
- Yoga retreat. Of ga voor een fijn yoga retreat in Nederland.
Sommige links op deze site zijn affiliate links. Als jij iets via zo’n link koopt, ontvang ik mogelijk een commissie.
Ik mocht met de Kolonie Express mee op uitnodiging van Blogger by Nature en Giethoorn Village. Zij hebben geen invloed gehad op de inhoud van mijn blogartikel.
