Laatste update: 12 augustus 2023
Madeira is een Portugees eiland, maar heeft toch een heel eigen cultuur en smaak. Ik vind het altijd leuk om lokale activiteiten en gerechten uit te proberen. Dus ik geef je graag tips voor typische Madeira to do’s en lokaal eten en drinken.
Madeira ≠ Portugal
Ik spreek kort met een jongen geboren en getogen op Madeira. Hij vertelt dat hij in het buitenland heeft gestudeerd… Hij bedoelt Lissabon. Ik moet er wel om lachen: dat is toch helemaal geen buitenland?! Maar voor een Madeirees voelt het vasteland van Portugal als buitenland. De eilandbewoners zijn trots op hun unieke stukje Portugal. En terecht. Het is er bizar mooi en het is leuk om je onder te dompelen in lokale gebruiken, unieke activiteiten en de typische keuken van Madeira.
Dus wil je even iets anders? Iets bijzonders? Iets meer lokaals? Dat kan! Misschien is één van de volgende activiteiten of gerechten wel precies wat jij zoekt op Madeira.
Levada-wandelingen op Madeira
Als Madeira ergens om bekend staat, is het de prachtige natuur en dat je daar fantastisch kunt wandelen. Populair zijn de levada-wandelingen. Levadas zijn eeuwenoude irrigatiekanalen die mensen uit de rotsen hakten of met stenen aanlegden. Via dit slimme systeem werd het water over het eiland vervoerd en verdeeld. Om het onderhoud van de levadas makkelijker te maken, werd er een smal paadje naast gelegd. Die paadjes zijn nu geliefde wandelpaden.
Het is me niet helemaal duidelijk hoeveel kilometer levadas er op Madeira ligt. Sommige bronnen spreken van 3000 km, anderen van 5000. Het is sowieso te veel om allemaal te lopen. Keuzes maken dus! Op de website van Visit Madeira vind je verschillende levada routes, van makkelijk en kort tot moeilijk en lang.
Veel levada-wandelingen kun je gewoon zelf doen, maar soms is het handiger om met een tour mee te gaan. Bijvoorbeeld omdat het startpunt en het eindpunt ver uit elkaar liggen. Sommige tours zetten je simpelweg af bij het startpunt en pikken je later weer op, andere sturen je op pad met een gids. Check je opties dus goed en kies wat bij je past.
PR11 Vereda dos Balcões is bijvoorbeeld een heel makkelijke levada wandeling van 1,5 kilometer heen en dezelfde weg terug. Daardoor is het ook vaak druk op het pad, maar dan heb je wel prachtig uitzicht over de groene vallei bij uitkijkpunt Balcões.
Je zult trouwens zien dat de meeste wandelroutes beginnen met de letters PR en een cijfer. Zo weet je dat het een officiële route is. PR staat voor ‘pequenas rotas’ – oftewel, kleine routes. Het cijfer is simpelweg de telling en heeft verder geen betekenis.
De traditionele huisjes van Madeira
In het noorden van Madeira vind je de driehoekige huisjes. Dit zijn de Casas de Colmo, typisch voor Madeira. Ze hebben een dik dak van stro (colmo) en zijn meestal met dezelfde witte, rode en blauwe kleuren beschilderd. Vroeger woonden hier meestal de armen in, nu zijn het toeristische attracties. Vooral te vinden in het dorp Santana (combineer een bezoekje vooral met andere activiteiten in de regio). Overigens worden sommige huisjes nog wel bewoond, die zijn uiteraard helemaal geüpgraded.
Toboggan-ritje op Madeira (de typische slee)
In Monte, een dorpje vlakbij Funchal, kun je door de straten sleeën met een toboggan. Je gaat zitten in een rieten mand op een houten slee en twee in het wit geklede heren zorgen dat jij snel én veilig de straten af sjeest.
Vroeger was de toboggan onderdeel van het openbaar vervoer van Madeira. De slee bracht je van Monte naar Funchal. De carreiros (de bestuurders) zijn nog helemaal traditioneel gekleed: wit pak, strohoed en laarzen met zolen van autobanden. Een ritje is zeker niet goedkoop, maar wel uniek. Je kunt gewoon naar het startpunt gaan en daar een ritje regelen.
Madeira wijn proberen
De typische wijn van Madeira heet simpelweg Madeira. Het is een zoetige, donkere wijn gemaakt van Bual, Sercial, Verdelho en Malmsey druiven. Overal op het eiland vind je kleine wijngaarden. De meeste wijnbouwers verkopen hun druiven aan de grote Madeira wijnproducenten en houden een klein deel achter om wat eigen Madeira wijn te maken.
Je kunt bij verschillende wijnmakers een tour of proeverij doen. Probeer het bijvoorbeeld bij:
Je kunt deze Madeira wijnhuizen gewoon op eigen houtje bezoeken. Daarnaast zijn er nog volop kleine wijngaarden die tafelwijnen maken. Het makkelijkst is om die met een tour te bezoeken, dat scheelt een hoop geregel. Bij GetYourGuide heb je heel veel opties.
Tip! Wist je dat je op Madeira ook kunt slapen op een wijngaard?
Poncha proeven op Madeira
Poncha is hét traditionele drankje van Madeira. Het is hartstikke sterk dus het wordt vaak gemixt met vruchtensap (passievrucht is een aanrader!). Poncha wordt gemaakt van rum van suikerriet, honing, suiker en sinaasappelsap of citroensap. Je kunt het bij vrijwel iedere bar bestellen, maar het leukst is om naar een echte poncheria te gaan. Bijvoorbeeld Rei da Poncha in Funchal (Google Maps locatie) of Bar Filhos D’ Mar in Câmara de Lobos (Google Maps locatie).
Naar verluidt is poncha geboren in vissersdorpje Câmara de Lobos. Er zijn twee verhalen daarover. Poncha was erg populair onder vissers omdat ze zo de vitamines van de citroenen en sinaasappels lang konden bewaren op zee. Volgens het andere verhaal was het drankje vooral bedoeld om de zeelui lekker warm te houden.
De traditionele poncha heet dan ook Poncha à Pescador (pescador betekent visser). Deze wordt gemaakt met de lokale rum, honing, suiker en citroen. Rustig aan drinken, anders kunnen ze je onder de tafel vandaan vissen.
Probeer de Nikita-cocktail op Madeira
Nikita. Minder bekend dan poncha, maar als je het mij vraagt: veel lekkerder! Zo lekker dat ‘ie op is voor ik een foto kan maken. Deze tropische cocktail wordt gemaakt van een bijzondere mix van ingrediënten. Vanille ijs, suiker, ananas en ananassap. So far, so good… En bier of wijn. Dat doet me toch even twijfelen, maar het blijkt een gouden combinatie. Nikita is lekker romig en verfrissend én vernoemd naar de hit van Elton John. Wat wil je nog meer?!
Bestel lokale schelpjes: lapas of limpets
Als je lapas of limpets op Madeira op de kaart ziet staan in een restaurant, waag dan eens een gokje en bestel een portie. Lapas en limpets zijn verschillende namen voor dezelfde schelpdiertjes. Ze worden geserveerd met veel knoflook en boter. Ze zijn vrij zout, maar erg smakelijk. Bestel ze als voorgerecht of borrelhapje om te delen.
Milho frito op je bord
Dikke kans dat er milho frito op je bord ligt als je een gerecht besteld bij een restaurant. Het zijn blokjes van polenta of soms mais. Ze zijn knapperig gefrituurd en gekruid met knoflook, tijm of andere kruiden. Milho frito is niet echt mijn favoriete bijgerecht, want ik vind het een beetje een weeïge smaak. Maar met een beetje mayo smaakt het prima!
Honingcake uit Madeira: Bolo de Mel
Eigenlijk is de honingcake Bolo de Mel een typische kerstcake. Maar het is zó lekker dat de Bolo de Mel het hele jaar door op Madeira verkocht wordt. Vroeger werd de cake gemaakt van de melasse van suikerriet, nu vaak van suikerriet honing of zelfs gewone honing. Het wordt gekruid met kaneel, anijs en kruidnagel. Bij Fábrica Santo Antonio in Funchal (Google Maps locatie) kun je de honingcake in verschillende formaten inslaan. Ze zijn lekker lang houdbaar, dus perfect als souvenir.
Zwarte degenvis met banaan en passievrucht
Het duurt even voor ik het durf te bestellen. Ik zie de zwarte degenvis (espada) al een paar keer op de menukaart staan en ik ben zeker benieuwd, maar nog niet helemaal overtuigd. Ik heb geen idee of vis met fruit een goede combi is.
Maar eigenlijk is dat best lekker. Ik hoef het echt niet iedere dag te eten, maar de witte vis met de zoete saus en de zachte banaan zijn echt een lokale verrassing. De degenvis (scabbard fish in het Engels) is een lokale vissoort en op het eiland worden volop bananen verbouwd. Een superlokaal gerecht dus!
Meer Madeira inspiratie?
Handige links voor je Madeira trip
- Accommodatie. Favorieten blijft toch Booking.com. Of probeer Campspace. Verblijf je het liefst in een hostel? Check Hostelworld.
- Activiteiten. De leukste tours en activiteiten boek je bij GetYourGuide en Viator. ‘Gratis’ wandeltours boek je bij Freetour.com of GuruWalks en voor fietstours moet je bij Baja Bikes zijn. WithLocals biedt tours met lokale gidsen aan.
- Attracties en musea. Wil je met 5% korting naar musea en andere attracties? Gebruik dan deze kortingscode bij Tiqets: KIMOPREIS22
- Autohuur. Ik huur het liefst bij EasyTerra en Sunny Cars vanwege hun all-inclusive / worry-free aanbod. Kom je er daar niet uit? Vergelijk dan bij Discover Cars verschillende verhuurders.
- Geld. Op sommige plekken wordt je Nederlandse bankpas misschien niet geaccepteerd, regel daarom een prepaid creditcard bij Revolut.
- Reisgidsen. Ik houd van papieren reisgidsen om doorheen te bladeren, te koop bij onder andere Bol.com en Amazon.
- Simkaart. Pas op voor onverwachte hoge bel- en internetkosten. Koop een lokale simkaart ter plekke of regel er eentje online via Airalo.
- Verzorgde reizen. Liever compleet verzorgd op vakantie? De keuze is reuze: van ANWB vakanties tot Tui of de Vakantie Discounter. Of kies voor Sawadee of Corendon. En er is ook nog D-Reizen of Sunweb.
- Vliegtickets. Vergelijk je opties! Check sowieso Momondo, Transavia, Skyscanner en Kiwi.
- Yoga retreat. Of trakteer jezelf op een yoga retreat in Madeira.
Sommige links op deze site zijn affiliate links. Als jij iets via zo’n link koopt, ontvang ik mogelijk een commissie.
Ik bezocht Madeira op uitnodiging van Visit Madeira en Interface Tourism Netherlands.
