Laatste update: 11 oktober 2023
Tussen reusachtige sparren, glooiende heuvels en uitgestrekte vergezichten liggen in het nationale park Šumava (het Boheemse Woud van Tsjechië) drie bijzondere kasteelruïnes. Het kasteeltrio van het Boheemse Woud draagt eeuwen geschiedenis. Velhartice, Kašperk en Rabí: ze stammen uit dezelfde tijd, maar geen kasteel is hetzelfde.
Het Boheemse Woud: verlaten oerbos Šumava
Šumava ligt in het zuiden van Tsjechië. Misschien dat je Šumava beter kent onder de naam Boheemse Woud. Het Boheemse Woud is namelijk het grootste nationale park van Tsjechië, in de Pilsen regio. Het is al eeuwenoud en vrijwel onaangetast omdat het jarenlang een soort niemandsland was. Aan de andere kant ligt namelijk de Duitse grens, het Beierse Woud.
Na de Tweede Wereldoorlog werden de inwoners van Šumava verdreven en zo werd het een verlaten zone. Šumava werd in 1963 een beschermd landschap, in 1990 kwam het op de UNESCO-biosfeerreservaatlijst en in 1991 werd het een nationaal park. Tot 1990 mochten alleen de grenswachters hier komen. Inmiddels mogen we allemaal genieten van het Boheemse Woud.
Outdoor en kastelen in het Boheemse Woud
Het gebied bestaat uit bos, heel veel bos. De bijnaam van het Beierse Woud en Boheemse Woud is dan ook ‘het groene dak van Europa’ of ‘de groene longen van Europa’. Er zijn meertjes, rivieren en hoge bergen. Je begrijpt: Šumava is de perfecte setting voor allerlei outdoor activiteiten: wandelen, fietsen of kanoën bijvoorbeeld.
Maar ik ben er voor de Middeleeuwse kastelen van Tsjechië. Of kasteelruïnes eigenlijk. De drie Šumava kastelen vormen een denkbeeldige driehoek op de kaart. Ze zijn het kastelentrio Šumavské Trojhradí. De kastelen (hrad in het Tsjechisch) Velhartice, Kašperk en Rabí hebben hun stichtingstijd gemeen en hebben allen de tand des tijds doorstaan, maar zijn toch heel verschillend. Tussen maart/april en oktober kun je deze Tsjechische kastelen bezoeken. In de wintermaanden is het door de kou, regen, sneeuw en wind simpelweg te onaangenaam.
Majestueus kasteel in Šumava: Kasteel Kašperk
Vanuit Kašperské Hory wandel je zo’n 3 kilometer door dichte bossen naar het hoogstgelegen koninklijke kasteel in de Bohemen. Volgens de legende zweeft in dit bos de geest van een mysterieuze, oude vrouw gekleed in wolvenleer en met een gewei op haar hoofd rond. Ze was het voorteken van rampen en ziekten en kon haar slachtoffers in steen veranderen. En ze is niet alleen: het zwarte paard van een kwaadaardige ridder die ooit in het kasteel woonde, galoppeert hier ook nog steeds.
Misschien even flink de pas er in dus? Zelfs als je dat niet doet, is de weg die je naar Kasteel Kašperk leidt op z’n minst een pittige klim te noemen. Maar met 886 meter hoogte, heb je dan ook prachtig uitzicht over het Boheemse Woud.
Hrad Kašperk werd in 1356 gesticht door Karel IV – in het Engels wordt naar hem verwezen als Charles IV. Deze Boheemse koning en keizer van het Roomse Rijk wilde met Kasteel Kašperk de grenzen met Duitsland bewaken, de goudmijnen beschermen en de goudroute beveiligen. Sindsdien is het kasteel in handen van het stadje Kašperk geraakt, maar is er door de eeuwen heen weinig aan behoud en onderhoud gedaan. Sterker nog: er zijn delen van het kasteel gesloopt om als bouwmateriaal te gebruiken!
Inmiddels staat manager Václav aan het roer van Kasteel Kašperk en met zijn team zorgt hij voor het onderhoud en de restauratie van het kasteel. Zij verzorgen ook rondleidingen van ongeveer een uurtje. Eén van de rondleidingen gaat vooral in op het gebouw en de ander op het leven in het kasteel. De bedoeling is dat er ook tours voor kinderen komen en een audiogids in verschillende talen. Bekijk de actuele opties.
Fantasierijk kasteel in het Boheemse Woud: Hrad Velhartice
Op een zonnige dag kun je uren in de kasteeltuin van Hrad Velhartice doorbrengen. De oude kasteelbrouwerij is omgebouwd tot een fijn lunchrestaurant waar je zowel binnen als buiten prettig zit. En terwijl jij van een kasteelburger, wrap of Plněný kynutý knedlík (een zoete, gevulde knoedel) geniet, dwaalt een witte fee door de tuin om de kinderen van de schoolreisjes te vermaken.
De kasteelruïnes van Velhartice spreken ook tot de verbeelding, dus zo’n fee is wel op haar plaats. In het gebied was een zilvermijn en er werd zelfs goud gevonden in de rivier. De dikke muren en de verdedigingstoren Putna moesten de kasteelbewoners bescherming bieden in de middeleeuwen.
Kasteel Velhartice werd in verschillende fases gebouwd. Ergens tussen 1290 en 1310 werd het gebouwd als gezinswoning voor de schildknapen van Velhartice. In de 17e eeuw kwam daar een paleis bij. De twee gebouwen werden verbonden met een enorme gotische brug met vier puntige bogen op stevige pilaren. Er is geen stenen connectie tussen het kasteel en het paleis: slechts twee houten loopbruggen. En ja, daar mag je overheen lopen. De brug is ook echt de blikvanger van kasteel Velhartice.
Met de jaren raakte het Velhartice kasteel steeds meer in verval, maar tegenwoordig wordt er keihard gewerkt om alles te herstellen en open te stellen voor het publiek. Ook dit kasteel kun je dus met een gids ontdekken. Er zijn rondleidingen door het kasteel en het paleis. Let wel even op de verschillende taalopties. Je mag ook zelf rondkijken op het terrein, maar dan mag je de gebouwen niet in. Bekijk hier je opties.
Filmisch kasteel in het Boheemse Woud: Kasteel Rabí
Het grootste middeleeuwse kasteel in het Šumava park is kasteel Rabí. Het is ook de grootste kasteelruïne in de Bohemen en zelfs één van de grootste middeleeuwse burchten in Centraal-Europa. Als je de grote poort doorloopt, is het inderdaad behoorlijk imposant. Ik zie meteen ridderfilms en scènes met veldslagen voor me.
De restanten van de dikke kasteelmuren zijn inmiddels voorzien van een laagje gras en mos, maar het is makkelijk voor te stellen dat dit vroeger een heel chique kasteel in Tsjechië moet zijn geweest.
Bovenop de kasteeltoren is het 360°-uitzicht adembenemend. De Tsjechische vlag wappert fier.
Het was een nogal belangrijk kasteel omdat het de rivier waarin goud werd gewonnen en de handelsroute moest beschermen. Daarom is het ook regelmatig aangevallen. In de 18e eeuw woedde er een enorme brand in het kasteel. De lokale bevolking beschouwde het kasteel als verloren en gebruikte de brokstukken en stenen om eigen huizen te bouwen. Toch is er nog verrassend veel te bekijken bij kasteel Rabí.
Er is een binnenplaats met de 60 meter diepe put, interessante kelders met nu nog piepkleine stalactieten en stalagmieten en er staan nog heel wat muren overeind. Ook hier kun je terecht voor een rondleiding, maar opnieuw: let even op de aangeboden taal. Mijn gids heeft in ieder geval veel kennis over de geschiedenis van het kasteel, dus zo’n rondleiding is wel echt een aanrader. Bekijk hier de bezoekopties.
Boheemse Woud: 3 kastelen in 1 dag?
Hoe verleidelijk het misschien ook lijkt, ik zou niet proberen om de drie kastelen in het Boheemse Woud in één dag te proppen. Je hebt ruim een half uur nodig om van het ene naar het andere kasteel te rijden. Met openbaar vervoer is het haast niet te doen, dus huur een auto bij bijvoorbeeld Sunny Cars of EasyTerra.
De rondleidingen duren ook al snel een uur. Tel daar wat ronddwaaltijd en een lunch bij op en je dag zit veel te vol – en je hoofd waarschijnlijk ook van alle info die je krijgt!
Overnacht dus liever een nachtje in de regio van het Boheemse Woud. Dan heb je ook nog tijd om wat stadjes in het Boheemse Woud te bezoeken. Kies bijvoorbeeld voor Hotel Kašperk in Kašperské Hory. Van daaruit kun je ook de wandeling naar het Kašperk kasteel maken en daarna een duik in het zwembad van het hotel nemen. Check de beschikbaarheid.
Meer Tsjechië inspiratie?
Handige links voor je Tsjechië trip
- Accommodatie. Favoriet blijft toch Booking.com. Verblijf je het liefst in een hostel? Check Hostelworld.
- Activiteiten. De leukste tours en activiteiten boek je bij GetYourGuide en Viator. Bij WithLocals boek regel je activiteiten met lokale gidsen. Voor ‘gratis’ wandeltours, check Freetour.com en GuruWalk en voor fietstours moet je bij Baja Bikes zijn.
- Attracties en musea. Neem ook een kijkje bij Tiqets voor tickets voor musea en attracties (je krijgt 5% korting met de code KIMOPREIS22)
- Autohuur. Ik huur het liefst bij EasyTerra en Sunny Cars vanwege hun all-inclusive / worry-free aanbod. Bij Discover Cars kun je meer prijzen vergelijken.
- Geld. Op sommige plekken wordt je Nederlandse bankpas misschien niet geaccepteerd, regel daarom een prepaid creditcard bij Revolut.
- Reisgidsen. Noem me ouderwets, maar ik vind het nog altijd fijn om een papieren reisgids door te bladeren. Te koop bij onder andere Bol.com en Amazon.
- Simkaart. Pas op voor onverwachte hoge bel- en internetkosten. Koop een lokale simkaart ter plekke of regel er eentje online via Airalo.
- Trein en bus. Reis met NS International of FlixBus naar Tsjechië. En reserveer bussen en treinen met Busbud, 12Go of Omio.
- Vliegtickets. Vergelijk je opties! Check in ieder geval Momondo, Skyscanner en Kiwi.
- Verzorgde reizen. Liever compleet verzorgd op vakantie? De keuze is reuze: van ANWB vakanties tot Sawadee, of liever Tui, D-Reizen of de Vakantie Discounter?
Sommige links op deze site zijn affiliate links. Als jij iets via zo’n link koopt, ontvang ik mogelijk een commissie.
Ik was in het Boheemse Woud op uitnodiging van Visit Czechia en Turistu Raj.
