Lekker Hollands: 4 kaasmarkten in Nederland 

Laatste update: 4 augustus 2023

Als ik ergens dol op ben, is het wel kaas. Gelukkig staat Nederland bekend om z’n kaas en kun je dus kaasmarkten bezoeken. Maar wat kun je nou verwachten van zo’n kaasmarkt? 

Wat is een kaasmarkt? 

Een kaasmarkt is een stukje Nederlandse traditie. Er zijn bewijzen dat er al vanaf de 14e eeuw kaasmarkten plaatsvonden in Nederland. Kaasmarkten waren de plek waar boeren en handelaren elkaar ontmoetten om kaas te verhandelen.

Tegenwoordig zijn de kaasmarkten in Nederland vooral een toeristische attractie. Er wordt niet echt meer gehandeld tussen de kaasboeren en inkopers. 

Wat gebeurt er op een kaasmarkt? 

De kaasmarkten in Nederland trekken veel publiek. Zowel uit Nederland als het buitenland. Op een groot, afgezet plein kun je een demonstratie bekijken. Via de luidsprekers wordt meestal in meerdere talen vertelt wat er op het plein gebeurt. 

Voor jouw komst heeft het Kaasgilde alle kazen alvast uitgestald op het plein. Zodra de markt opent, worden de kazen gekeurd. Dat doen de keurmeesters en handelaren door de kazen te bekijken, maar ook door erop te kloppen, te ruiken en te proeven. Als de kaas in orde is, begint de onderhandeling via het ouderwetse handjeklap. 

Is de kaas verkocht? Dan komen de kaasdragers in actie. Zij dragen op houten dragers tot wel 160 kilo kaas over het plein naar de weegschaal. Die houten dragers heten berries en de kaasdragers zijn twee mannen in witte pakken met een strohoed met strikje. Als je goed kijkt, zul je zien dat de kleur van het strikje of het hoedje en de kleur van de berries altijd met elkaar matchen. De kaasdragers hebben het tempo er meestal behoorlijk inzetten. 

Op de kaasmarkt wordt de kaas ook gewogen. Pas als dat is gedaan, mogen de kaasdragers de kazen naar de koper dragen. 

Rondom het plein staan verschillende marktkramen: kaaskramen, viskramen, en meer. Op sommige kaasmarkten in Nederland is er ook een draaiorgel, een volledige fanfare of een paard en wagen. 

Kaasmarkt bezoeken: de moeite waard?

Weet je, een kaasmarkt is zo’n typisch Nederlandse traditie dat je het een keer gezien moet hebben. Maar heel legendarisch is het niet. Stel je er niet te veel van voor! De demonstratie is leuk, maar na een kwartiertje heb je het eigenlijk wel gezien. Ik tenminste. Dus probeer je bezoek aan de kaasmarkt ook zeker te combineren met iets anders leuks in de stad. 

Waar kun je in Nederland naar de kaasmarkt? 

Er zijn nog vier kaasmarkten in Nederland die je kunt bezoeken. De kaasmarkt in Hoorn is helaas gestopt omdat de markt failliet is gegaan. 

• Kaasmarkt Alkmaar
• Kaasmarkt Edam
• Kaasmarkt Gouda
• Kaasmarkt Woerden

Kaasmarkt in Alkmaar

De kaasmarkt in Alkmaar bestaat al sinds 1365. Als je vroeg komt, kun je de zetters al aan het werk zien. Deze mensen beginnen al om 7 uur in de ochtend de Goudse kaas op de juiste plek op het plein te zetten. Dat is een flinke klus: het gaat om 30.000 kilo. Oftewel, zo’n 2400 kazen.

Direct naast de kaasmarkt in Alkmaar zit het Hollands Kaasmuseum (hier). Bij binnenkomst krijg je een stukje kaas en kun je een video over de kaashandel in Alkmaar bekijken. Verder kun je in het museum meer leren over kaasmaken en de historie. Als je dan toch in Alkmaar bent voor de kaasmarkt, kun je best even het kaasmuseum bezoeken toch? 

Rondom het Waagplein en in de straatjes eromheen is er markt. Koop kaas, eet een visje en wandel wat rond. Voor mij is het allemaal iets te druk, dus ik ontdek Alkmaar nog wel eens op een andere dag. 

Waar is de kaasmarkt van Alkmaar? 

De kaasmarkt van Alkmaar vind je op het Waagplein. Dit is de Google Maps locatie. 

Wanneer is de kaasmarkt in Alkmaar?

De kaasmarkt in Alkmaar is er iedere vrijdagochtend van april tot en met september. Het begint om 10.00 uur en eindigt om 13.00 uur. In juli en augustus is er ook op dinsdagavond een kaasmarkt. Die begint dan om 19.00 uur en is om 21.00 uur klaar. 

Kaasmarkt in Edam

In Edam wordt natuurlijk op de kaasmarkt de beroemde Edammer kaas verhandeld. Dat is dat ronde kaasje. Of kaasje… Zo’n bol kaas weegt ongeveer 1,7 kilo. Tot 1992 werd de kaas verhandeld op de markt en toen was het even stil. De toeristische kaasmarkt is er sinds 1989. 

Wat leuk is bij de kaasmarkt in Edam is de toevoer van kazen via het water. In een boerenkiel geklede mannen komen met een houten bootje aan bij de loswal om hun kazen mee te geven aan de kaasdragers. Nadat de kaas is ‘verkocht’, wordt het op een ouderwetse paardenkar geladen. 

In de Kaaswaag naast de kaasmarkt kun je kaas kopen, maar de kaasmeisjes verkopen ze ook direct vanaf de kaasmarkt aan het publiek. En in Edam kun je ook nog naar The Story of Edam Cheese (hier). Dat is een interactieve tentoonstelling over Edamse kaas. Op marktdagen kan het slim zijn van tevoren al een ticket te kopen, omdat het erg druk kan worden. Koop hier je ticket. 

Waar is de kaasmarkt van Edam? 

De kaasmarkt van Edam vindt plaats op het Jan van Nieuwenhuizenplein. Dit is de Google Maps locatie. 

Wanneer is de kaasmarkt in Edam?

De kaasmarkt in Edam is er alleen in de zomer. In juli en augustus kun je iedere woensdagochtend van 10.30 tot 12.30 uur de kaasmarkt van Edam bezoeken.

Kaasmarkt in Gouda

Op de kaasmarkt van Gouda wordt uiteraard de Gouda kaas verhandeld. Ook op deze kaasmarkt zul je de Friese paarden met kaasbrikken (traditionele paardenkarren) door de stad zien lopen. 

Op de Markt zie je ook de eeuwenoude Goudsche Waag. De plek waar kaasboeren hun kaas laten wegen. In de Goudsche Waag zit ook een Kaas- en Ambachtenmuseum. Daar kun je een korte rondleiding krijgen. Op de dagen dat er kaasmarkt is, is het slim om dit wel te reserveren want de kaasmarkt trekt veel mensen. Hier koop je een ticket. 

Mocht je wat langer blijven hangen in Gouda, dan kun je in de Goudsche Waag ook een kaas- en wijnproeverij of kaas- en bierproeverij doen. Helaas moet je dan wel even 9 vrienden of familieleden verzamelen, want het kan pas vanaf 10 personen. 

Als je alles op en rondom de kaasmarkt hebt gezien, kun je nog even langs bij de Gouda Cheese Experience (hier). Alles draait hier om de Gouda kaas. Je leert over de geschiedenis, hoe het gemaakt wordt en meer. Je bent er ongeveer een uurtje mee zoet.  Koop hier je ticket. 

Waar is de kaasmarkt van Gouda? 

De kaasmarkt van Gouda vindt plaats op de Markt, voor de Goudse Waag. Dit is de Google Maps locatie. 

Wanneer is de kaasmarkt in Gouda?

De kaasmarkt van Gouda kun je van april tot en met augustus bezoeken. Iedere week is er op donderdag kaasmarkt. Het begint om 10.00 uur en eindigt om 12.30 uur.

Kaasmarkt in Woerden

In Woerden wordt er boerenkaas verhandeld op de kaasmarkt. De eerste kaasmarkt in Woerden was al in 1885. Maar omdat er steeds meer zuivelfabrieken komen en de handel niet meer op de markt plaatsvindt, komt de markt een beetje in verval. 

Op de kaasmarkt van Woerden kun je ook de typische demonstratie van de kaashandel zien. Daarnaast zijn er ieder jaar twee speciale edities van de Woerdense kaasmarkt. Aan het begin van juni is er een graskaasmarkt. Dat is de eerste kaas van het seizoen. Het is namelijk gemaakt van de melk van doeien die na de winter voor het eerst weer de wei ingaan. Ze eten dus eindelijk weer vers gras en dat proef je in de kaas. 

Op de laatste zaterdag in augustus is er een historische kaasmarkt. Dan zijn de mensen gekleed in lokale klederdracht en zijn er touwtrekwedstrijden. En belangrijk voor de kaasmakers: de prijzen voor de Boerenkaaskeuring worden uitgedeeld. 

In Woerden kun je na je bezoek aan de kaasmarkt ook naar het Kaaspakhuis, oftewel de Woerden Cheese Experience. Je krijgt dan een rondleiding waarbij je meer over het kaasmaakproces leert. Op marktdagen is het verstandig om vooraf een ticket te kopen, zodat je verzekerd bent van een rondleiding. Koop hier je ticket. 

Waar is de kaasmarkt van Woerden? 

De kaasmarkt van Woerden vind je op het Kerkplein. Dit is de Google Maps locatie. 

Wanneer is de kaasmarkt in Woerden?

De kaasmarkt van Woerden kun je van april tot en met augustus bezoeken. De kaasmarkt is dan op zaterdagochtend van 10.00 uur tot 12.00 uur.