Stedentrip Edinburgh: wat te doen?

Laatste update: 2 februari 2022

Als mijn weekendje in Edinburgh een wedstrijdje zo-veel-mogelijk-bezienswaardigheden-in-zo-min-mogelijk-tijd was geweest, had ik zeer waarschijnlijk gewonnen. Ik ben bekaf. Maar daardoor heb ik nu een handige blog vol goede Edinburgh tips voor je.

Over Edinburgh Old Town & New Town

In Edinburgh is het meeste te beleven en doen in het stadscentrum. Vooral rondom de Royal Mile en in de oude stad. Het oude gedeelte van de stad kent gekke hoogteverschillen en vreemde bochten en draaien in straten. Dat is te danken aan de overbevolking in de 16^e en 17^e eeuw. Er was toen simpelweg onvoldoende ruimte voor de mensenmassa waardoor het een vieze, drukke bedoeling was.

De oplossing? Hoogbouw. Er werd simpelweg bovenop de bestaande bouw gebouwd. Hoe hoger je woonde, hoe rijker je was (en hoe verder je verwijderd was van de stank). Gelukkig kwam er in de 18^e eeuw het nieuwe gedeelte bij, waardoor de mensen zich over meer oppervlakte konden verspreiden. De huizen van toen zijn gebleven, maar worden nu niet meer op die manier bewoond. Als je dit interessant vindt, dan moet je zeker naar de Real Mary King’s Close (zie tip 11) om je even in die tijd te wanen.

In het nieuwe gedeelte van Edinburgh vind je vooral winkelgebied. Met name Princes Street is een bekende winkelstraat. Vanaf deze straat heb je op verschillende plekken een mooi doorkijkje naar de wirwar van huizen van Edinburgh Old Town. Het verschil met de oude stad kan bijna niet groter zijn. Alles is hier netjes en ruim aangelegd. De belangrijkste bezienswaardigheden in het nieuwe gedeelte zijn de Princes Street Gardens en verschillende kunstgalerijen.

Tip 1: Princes Street Gardens

Uhmm… tja… rondom kerst veranderen de Princes Street Gardens in een kerstmarkt. Eentje met vrij hysterische attracties en lichtjes. Ook leuk, maar ik heb dus geen flauw idee of de tuinen de moeite waard zijn. Sorry!

Princes Street Gardens op Google Maps

Tip 2: Scott Monument

In de Princes Street Gardens staat een enorm bouwwerk genaamd het Scott Monument. Het is een ode aan Sir Walter Scott, een heel productieve schrijver uit Schotland. Hij schreef onder meer Ivanhoe. Aan de buitenkant kun je 64 karakters uit zijn boeken herkennen en je kunt binnen een tentoonstelling over het leven van Scott zien. Mocht je geen hoogtevrees hebben en goed tegen kleine ruimtes kunnen, dan kun je het monument beklimmen (oftewel: ik heb dit overgeslagen). Slechts 287 treden en dan heb je een topuitzicht over de stad. De entree is £8.

Scott Monument op Google Maps
Website Scott Monument

Tip 3: Camera Obscura & World of Illusions

In het Latijn betekent Camera Obscura ‘donkere kamer’. En dat is ook precies wat het is: een donkere ruimte waar via het slim inzetten van lenzen en spiegels een live beeld van de stad geprojecteerd wordt. De werking is geheel afhankelijk van het weer. Als het buiten donker is, zie je helemaal niks. Zelfs met bewolking zijn de straatbeelden al moeilijk te zien. De Camera Obscura kun je dus alleen bezoeken als het licht is.

De gids heeft duidelijk lol in zijn werk en maakt veel grappen. Grappen die hij waarschijnlijk al duizend keer heeft vertelt, brengt ‘ie toch met enthousiasme. Sowieso zijn vrijwel alle gidsen in Schotland nogal fan van het grapje over beoordelingen achterlaten en wat hun naam is. “Please leave a review on TripAdvisor. If you like the tour my name is …. If you didn’t like it, my name is …” De gidsen van Schotland zijn duidelijk aan nieuwe grappen toe.

Maar goed, Camera Obscura zit op de bovenste verdieping van World of Illusions. Er zijn maar liefst vijf verdiepingen vol illusies: van 3D beelden, lachspiegels, glazen doolhoven en meer interactieve attracties. Hartstikke leuk, ook voor kinderen. World of Illusions is tot een uurtje of acht open, in de schoolvakanties zelfs tot tien uur ’s avonds. Maar het beste tijdstip om World of Illusions in Edinburgh te bezoeken is vroeg in de ochtend. Overdag is het meestal stervensdruk en kun je nauwelijks tussen de gillende kinderen door een illusies van dichtbij bekijken. Direct na openingstijd heb je het rijk voor jezelf. 

Een bezoekje kost £16,50 voor volwassenen. Soms kun je op GetYourGuide wat besparen op de entreeprijs door al van te voren te reserveren. Dat ligt een beetje aan de wisselkoers op dat  moment.

Camera Obscura & World of Illusions op Google Maps
Website Camera Obscura & World of Illusions

Tip 4: Gin tour en proeverij bij Edinburgh Gin Distillery

Gin tonics zijn ontzettend populair tegenwoordig, en gezien ik geen echte whisky liefhebber ben, wordt ik direct enthousiast als ik hoor dat er ook Gin tours en proeverijen zijn. Blijkbaar zijn meer mensen dat, want in de weekenden zit de Edinburgh Gin Distillery al maanden van te voren vol. Zorg dus dat je op tijd je Gin Discovery Tour (£10), Gin Connaisseur Tour (£25) of Gin Making Experience (£100) boekt.

Zoals de naam al verraadt, maakt de Edinburgh Gin Distillery gins in Edinburgh. Bij de Gin Connaisseur Tour krijg ik eerst uitgebreide uitleg over de geschiedenis van gin, hoe de Nederlandse jenever een rol speelde in de ontwikkeling van gin en hoe de Edinburgh Gin Distillery is ontstaan. De gids vertelt heel enthousiast en helder haar verhaal en laat ons kennismaken met alle ingrediënten van gin. We mogen ook even in de destilleerderij kijken, die bizar klein is. Het is echt een soort keldertje. Ze zijn dan ook op zoek naar een nieuwe locatie, omdat de vraag naar Edinburgh Gin groot is.

Na het informatieve gedeelte is het tijd om te proeven. En dat gaat op een rap tempo. Ik kan (en wil) het niet bijhouden. We krijgen meerdere gins te proeven en krijgen daar ook een bijpassende tonic bij. Al lang nadat de meeste deelnemers zijn vertrokken, nippen wij nog steeds aan ons drankje. Bij de uitgang is een klein winkeltje waar je met 10% korting gins kan kopen. Leuk souvenir natuurlijk!

Edinburgh Gin Distillery op Google Maps
Website Edinburgh Gin Distillery

Tip 5: Edinburgh Castle

Eén van de highlights van Edinburgh is het kasteel. De koninklijke familie woonde er vanaf de 11^e eeuw en het was ook de thuisbasis voor het Schotse leger. Nu is het een toeristische attractie, en de mensen hebben zeker hun weg naar het kasteel gevonden. Het is zo verschrikkelijk druk. Zelfs op een winterse dag is het dringen. Er wordt twee uur aangeraden voor een bezoekje aan het kasteel, ik ben binnen een half uur klaar. De mensenmassa werkt op mijn zenuwen. Oftewel, ga vroeg. En ik raad een audiotour aan zodat je wat meer context krijgt bij wat je ziet. Want er is wel veel te zien: van koninklijke verblijven tot wapenkamers.

Het Edinburgh Castle vind ik vanwege de drukte eigenlijk het best te bewonderen vanaf het plein ervoor of juist van een verder gelegen punt. Dan zie je hoe het kasteel prachtig gelegen is op een rotsige berg.

Om de rij bij de kassa te voorkomen, kun je alvast online een kaartje kopen. Voor volwassenen betaal je £17,50. Ook voor het Edinburgh Castle kun je even checken bij GetYourGuide of je daar toevallig net een paar cent goedkoper uit bent.

Edinburgh Castle op Google Maps
Website Edinburgh Castle

Tip 6: de Royal Mile

De Royal Mile loopt van het Edinburgh Castle tot het Palace of Holyroodhouse. Deze straat ligt middenin de oude stad van Edinburgh en is het toeristisch epicentrum. Er zijn tientallen souvenirwinkels en om de zoveel meter staat een doedelzakspeler in kilt. Logisch dat het zich hier allemaal verzameld, want aan de Royal Mile zitten veel bezienswaardigheden. Te veel om allemaal in 1 dag te bezoeken, dus maak keuzes! De Royal Mile bezienswaardigheden zijn: Edinburgh Castle, Camera Obscura & World of Illusions, St Giles Cathedral, Real Mary King’s Close, John Knox House, Museum of Edinburgh, Scottish Parliament en het Palace of Holyroodhouse.

Tip 7: Harry Potter / JK Rowling wandeltour

Schrijfster JK Rowling woont in Edinburgh en deed daar veel inspiratie op voor haar Harry Potter boeken. In de stad kun je daarom wandeltours toen die in het teken van haar én Harry Potter staan. Ik doe mee aan de Ultieme Harry Potter-wandeltour. Maar ik vind het vooral een wandeltour door Edinburgh met Harry Potter en JK Rowling elementen. De gids vertelt namelijk ook allerlei dingen over Edinburgh. Dus ook als je reispartner geen echte Harry-fan is, kun je prima deelnemen aan deze tour.

De tour start voor het Balmoral Hotel waar JK Rowling zich zo’n zes maanden opsloot in een suite van £980 per nacht om te schrijven. Inmiddels kun je in haar suite verblijven: slechts £1800 per nacht. Koopje! De tour brengt je langs allerlei plekken in de stad waar JK Rowling inspiratie heeft opgedaan voor Harry Potter. Bijvoorbeeld Victoria Street, de inspiratie voor Diagon Alley, en de school voor weeskinderen waar ze net als in Harry Potter verschillende huizen met kleuren hadden waar alle kinderen over werden verdeeld.

Naast Harry Potter en Edinburgh info, krijg je ook meer te horen over het leven van JK Rowling en haar favoriete schrijfspots. Een beetje van alles wat dus. De wandeling duurt zo’n 1,5 uur waarbij je af en toe een stop hebt om iets wat langer te bekijken. Op minder populaire tijdstippen kost de tour €19, en anders €25. Het mooie aan deze tour is dat 100% van de opbrengst naar Child.org gaat. Een organisatie die zich inzet voor weeskinderen. En zo is de cirkel weer rond!

Boek de tour via Airbnb.

Tip 8: Bobby en Greyfriars Kirkyard

Greyfriars Kirkyard is een begraafplaats middenin de stad. Hier liggen bekende mensen uit Edinburgh begraven. Het graf wat het meest bekijks krijgt, is dat van ene Thomas Riddell. Waarom? Tom Riddle is een karakter in de Harry Potter boeken van JK Rowling (Voldemort voor de fans) en zij zou hier op de naam zijn gekomen.

Ook het graf van een hondje is populair op Greyfriars Kirkyard. Het hondje Bobby zou 14 jaar lang iedere dag het graf van zijn overleden baasje hebben bewaakt. Disney maakte in 1961 een film over het hondje. Vlak voor het kerkhof staat een beeld van Bobby. Onze gids van de Harry Potter tour vraagt ons respect te hebben voor het beeld en het niet aan te raken. Doordat veel mensen even over het beeld willen aaien, moet het beeld steeds weer gerestaureerd worden. Oftewel, blijf er van af!

Greyfriars Kirkyard op Google Maps
Website Greyfriars Kirkyard

Tip 9: beklim Arthur’s Seat

Als je even de benen wilt strekken, dan kun je Arthur’s Seat beklimmen. Een berg in Edinburgh van zo’n 251 meter hoog. Dat klinkt eigenlijk helemaal niet zo hoog, maar het is wel een flinke klim. Vanaf de voet van Arthur’s Seat doe je zo’n drie kwartier over de wandeling. Die is best pittig, zeker naarmate je hoger komt. Het is een drukbezocht pad, maar het uitzicht is het waard. Je kijkt mooi over de stad, en je bent ook nog eens hartstikke trots op je inspanning. Dan heb je daarna wel een drankje verdiend.  

Arthur’s Seat op Google Maps

Tip 10: Surgeons’ Hall Museums

Wat is dit een leuk museum! Het Surgeons’ Hall Museum in Edinburgh vind ik onwijs interessant, want ik weet bizar weinig van tandheelkunde, chirurgie, anatomie en pathologie. En hoewel ik de lichaamsdelen op sterk water niet van heel dichtbij hoef te bekijken, is het op chique wijze in elkaar gezet. Of het voor kinderen geschikt is, weet ik niet zo goed.

Het is een informatief museum dat laat zien hoe chirurgie en tandheelkunde er vroeger aan toeging en welke ontwikkelingen de gezondheidszorg heeft doorgemaakt. Leer hoe lichamen bijvoorbeeld uit graven werden gejat om op te oefenen, en dat mensen gingen moorden om de lichamen te kunnen verkopen. Of dat wonden vroeger werden dichtgebrand met een strijkijzer. Maar ook hoe vrouwen door de mannen werden tegengehouden om hun artsexamens af te leggen.

De entree bedraagt trouwens £8.

Surgeons’ Hall Museums op Google Maps
Website Surgeons’ Hall Museums

Tip 11: The Real Mary King’s Close

De 18e eeuwse City Chambers werden gebouwd over wat er over was van Mary King’s Close. Een ‘close’ is een kwartier, een buurtje. Op de restanten van de huizen uit de close, bouwde men simpelweg een nieuw gebouw. Daarmee werd Mary King’s Close voorgoed afgesloten. Nou ja, voorgoed… het is weer opengesteld. Je kunt onder leiding van een gids een tour door de restanten van Mary King’s Close doen. Het is er donker, muf, stoffig. Heel even waan je je in de 16e en 17e eeuw.

Je moet wel een beetje openstaan voor een theatrale tour. Misschien ben je wel eens in de Amsterdam Dungeon of de Edinburgh Dungeon geweest. Het is minder theatraal dan dat, maar alsnog is het wel een stukje theater. De gids is gekleed in kleding van die tijd en doet verhaal over de plaag, koningin Mary, de geest Annie en meer. Ik hou er wel van, want het maakt het een entertainende rondleiding van een uurtje waarvan ik veel opsteek.

Bijvoorbeeld dat koningin Mary maar 1 nachtje in Mary King’s Close doorbracht. Ze werd hier opgesloten voordat ze naar Engeland werd gestuurd waar ze 19 jaar in gevangenschap doorbracht. De mensen stonden de hele nacht te schreeuwen bij haar raam, ze smeekte om vergiffenis, maar helaas. In Mary King’s Close brak ook de plaag uit. Niet zo gek als er zo verschrikkelijk veel mensen zo dicht op elkaar wonen. Ze leefden gewoon tussen het vee en er was geen riolering. Mensen gooiden hun ontlasting dus gewoon met een emmertje de straat op. Ratten en luizen verspreidden de plaag en de overlevingskansen waren nihil. De ruimtes waar je doorheen loopt zijn nog net zoals ze vroeger waren, waardoor je je eenvoudig de erbarmelijke omstandigheden kan voorstellen.

In één van de ruimtes ligt een stapel speelgoed. Voor geest Annie. Dit kleine meisje zou een Japanse helderziende hebben vastgeklampt en vertelt dat ze haar ouders en haar pop kwijt is. Ze hing met al haar verdriet rond in de ruimte. De helderziende ging snel een pop kopen bij één van de souvenirwinkels aan de Royal Mile. Veel bezoekers van The Real Mary King’s Close volgden dat voorbeeld. De gids vertelt ons dat de eerste pop nu is meegenomen door één van de bezoekers. Gestolen dus, zo flauw.

Een rondleiding kost £16,50. Je kunt aan de kassa een ticket kopen voor het eerstvolgende mogelijke tijdstip, of voor een later moment. Online boeken kan ook op hun eigen site, of check GetYourGuide of het daar net ietsje goedkoper is.

The Real Mary King’s Close op Google Maps
Website The Real Mary King’s Close

Even pauze: koffietentjes, restaurants en bars

Je merkt het, er is meer dan genoeg te doen in Edinburgh. Af en toe even pauze inlassen is een goed idee. Hier een paar tips:

Koffietentjes in Edinburgh

Voor goede koffie kun je in Old Town terecht bij The Milkman en in Edinburgh New Town zijn Wellington en Cairngorm Coffee fijne plekken om even een cafeïneshot te halen en op adem te komen.

Restaurants in Edinburgh

Lekkere fish ’n chips eet je bij Bertie’s (aan Victoria Street, de inspiratie voor Harry Potter’s Diagon Alley). Ook op de kaart: spring rolls van haggis. En die zijn lekker! Ik durfde het nog niet aan om een bord vol haggis te bestellen tijdens mijn bezoek aan Schotland, dus dit was een perfecte introductie.

Ietsje buiten het centrum ligt Lucky Yu Canteen waar je Aziatisch kunt eten, maar dan wel heel modern. Omdat het restaurant geen drankvergunning heeft, mag je je eigen bier of wijn meenemen. Er zijn slechts een paar tafeltjes, dus reserveren is wel handig. Het is niet het beste Aziatische eten wat je ooit zult eten, maar de sfeer maakt dat ruimschoots goed.

Bars in Edinburgh

Bij Brewhemia kun je allerlei biertjes uitproberen en als je wilt ook een hapje eten. Of ga naar McConagall’s Gin & Whisky Emporium als je van gin en/of whisky houdt. Beiden ook leuk om ’s avonds te blijven hangen.

Ik verblijf in de wijk Leith tijdens mijn weekendje Edinburgh en houd een kroegentocht op de Leith Walk. Dit is een lange straat tussen het centrum en Leith. Hier zitten veel bars en eettentjes. The Joker & The Thief is bijvoorbeeld een beetje een studentenkroeg waar je vrij goedkoop gin tonics kan krijgen. Brass Monkey is een gezellige pub voor jong en oud. Woodland Creatures is een wat aangekledere bar waar ze mooie cocktails schenken.

Ietsje verder Leith in, liggen nog de Lioness of Leith, waar het iedere avond gezellig druk is, en Central Bar. Bij Central Bar komen de buurtbewoners graag. Op de reviews wordt het omschreven als een bar met karakter en met karakters. Dat is absoluut waar. Bij binnenkomst kijkt vrijwel iedereen even om naar die onbekende mensen, maar gaat daarna vrolijk verder met heel veel drinken en zo actief mogelijk dansen. De Central Bar is echt een lokale kroeg waar je gegarandeerd met een goed verhaal de deur uitgaat.

Verblijven in Edinburgh Leith

Ik heb niet zo’n zin om in het centrum van Edinburgh te verblijven en kies daarom voor Leith. Dat staat omschreven als een upcoming wijk in Edinburgh. Hoewel er echt wel leuke restaurantjes en bars te vinden zijn, moet de wijk zich echt nog even verder ontwikkelen hoor. In de avond voelt het niet als de veiligste wijk van de stad in ieder geval. Langs het water (The Shore) zitten een paar leuke tentjes, zoals wijnbar toast, waar je ook heerlijk kan ontbijten. En er zitten meer dan genoeg bars en restaurants waar je je kan vermaken.

Bezienswaardigheden zijn hier nauwelijks, daardoor is het wel overdag lekker rustig. Op zich zou ik best nog een keertje in Leith willen verblijven, dan zou ik wel iets uitzoeken dat dichtbij de Leith Walk ligt of dichtbij The Shore. Bijvoorbeeld The Shore of Malmaison.

Vervoer in en naar Edinburgh

Met lowbudget vliegmaatschappijen kun je regelmatig vrij goedkoop naar Edinburgh vliegen. Check Skyscanner of er een goede deal is. Eenmaal geland kun je op het vliegveld de vliegveldbus naar de stad pakken. Die is £4.50 per persoon. Afhankelijk van met hoeveel personen je bent en waar je naar toe wilt in Edinburgh, is een Uber te overwegen. Maar het openbaar vervoer is ook eenvoudig, je betaalt gewoon met je pinpas.

Waverly is het treinstation in het centrum van Edinburgh. In minder dan een uur ben je in Glasgow met de trein. Check de website van Scotrail.