Laatste update: 4 september 2023
Buicks, Plymouths en Chevrolets uit de jaren vijftig domineren het straatbeeld in steden als Havana. Toeristen gaan met hun camera’s helemaal los op de oldtimers van Cuba. En terecht.
Waarom zijn al die oldtimers op Cuba?
Cubanen mochten lange tijd alleen auto’s kopen en verkopen die voor de revolutie van 1959 waren gemaakt. Alleen via bevriende communistische landen kwamen ‘nieuwe’ auto’s en onderdelen binnen. Dus je ziet naast de Amerikaanse oldtimers ook Lada’s rondrijden. Er schijnen zo’n 50.000 oldtimers op Cuba te zijn. Het is de vraag in welke staat die verkeren. Aan onderdelen is namelijk een chronisch tekort.
Een Cubaanse colectivo chauffeur (een gedeelde taxi) vertelt dat geen enkele oldtimer meer de originele motor heeft. De benzinemotoren zijn allemaal vervangen door Russische en Chinese diesels. En dat merk je in de stad. Wat een uitlaatgassen! Na een paar dagen Havana snak ik naar wat frisse plattelandsgeur.
Creatief met onderdelen
Het gebrek aan auto-onderdelen heeft de Cubanen wel ontzettend inventief gemaakt. Ze maken hun eigen onderdelen, plakken dingen met een stukje tape en wat lijm aan elkaar, plaatsen bouten, moeren en schroeven op de vreemdste plekken en zetten gerust treinonderdelen in hun auto. Remvloeistof zou soms zelfs een mix zijn van shampoo en olie? Dat kan niet veilig zijn! Ik denk er maar niet te veel over na als ik met vier man opgepropt op de achterbank zit. Pech langs de weg is aan de orde van de dag. Het leven is stukken makkelijker om dat gewoon te accepteren.
Mensen steken veel tijd in het bijhouden van hun auto. Niet alleen qua essentiële onderdelen, maar ook qua accessoires (bijvoorbeeld een klein ventilatortje of een extra chique achteruitkijkspiegel), poetsen en audiosystemen. Regelmatig is de achterbank volledig afgedekt met plastic of vertelt de chauffeur me voor welk volgend onderdeel hij aan het sparen is. De auto is écht een onmisbaar familielid: je zorgt er goed voor en hij zorgt voor jou (inkomsten).
Onbetaalbare auto’s in Cuba
Raúl Castro geeft de Cubanen inmiddels iets meer economische vrijheid. Zo mogen ze sinds januari 2014 nieuwe en gebruikte auto’s kopen. Dat klinkt als een flinke vooruitgang. Maar in werkelijkheid kan een Cubaan alleen een auto kopen als ze daar toestemming voor hebben van de overheid én alleen bij of via staatsautohandelaren. Ervan uitgaande dat je een flinke bankrekening hebt: toen de regeling in ging, stegen autoprijzen met wel vierhonderd procent of meer!
Volgens Autoweek moesten mensen voor een Peugeot 2013 zo’n 67.000 euro neerleggen en wel 194.000 euro voor een Peugeot 508. Lekker realistisch als het arbeidsloon ergens rond de 20 euro per maand ligt. De prijs van een oldtimer ligt rond de 20.000 euro. Ook nauwelijks bereikbaar, dus veel Cubanen krijgen financiële steun van familie in het buitenland. In de eerste helft van 2014 werden er slechts 50 auto’s verkocht. Dit leverde bijna één miljoen euro op. Dit werd gebruikt voor de infrastructuur van Cuba.
Oldtimers in/uit Cubaans straatbeeld?
De hoop is nu gevestigd op een nieuwe regeling die in december 2014 werd aangekondigd door president Obama. Amerikaanse export wordt toegestaan aan een kleine groep van ondernemers als taxichauffeur en mechaniciens. Vooralsnog zie je naast de oude auto’s ook redelijk wat Skoda’s, Hyundai’s en de Chinese Geely op straat. Maar die zijn toch wat minder interessant voor de gemiddelde toerist. De vrees dat de oldtimers uit het straatbeeld zullen verdwijnen, is daarom wat mij betreft ook ongegrond. Het is namelijk één van de dingen waarom mensen naar Cuba gaan. Dat weten de Cubanen ook. Onze chauffeur meent ook dat de auto’s helemaal niet interessant zijn voor verzamelaars: er is veel te veel aan geknutseld.
Fotowalhalla voor oldtimer liefhebbers
Buicks, Plymouts, Chevrolets, Fords, Pontiacs en Chryslers. Dat heb ik van horen zeggen, want ik zie alleen wat de kleur is en of ik ‘m mooi vind. Niet gehinderd door enige kennis van auto’s loop ik door de straten van Cuba en fotografeer er dus lustig op los. Bekijk alle foto’s in het album.
Meer Cuba inspiratie?
Handige links voor je Cuba trip
- Accommodatie. In Cuba is Homestay je beste optie.
- Activiteiten. Meld je aan voor een gratis wandeltour bij GuruWalk.
- Autohuur. Het makkelijkst regel je een auto bij TUI Cars.
- Bus. Reserveer busritten bij Viazul.
- Geld. Neem sowieso contant geld mee. Moet je toch pinnen: op sommige plekken wordt je Nederlandse bankpas misschien niet geaccepteerd, regel daarom een prepaid creditcard bij Revolut.
- Reisgidsen. Ik houd van papieren reisgidsen om doorheen te bladeren, te koop bij onder andere Bol.com en Amazon.
- Reisuitrusting. Koop je gear bij Bever of Decathlon, of gewoon bij Bol.com.
- Simkaart. Pas op voor onverwachte hoge bel- en internetkosten. Koop een lokale simkaart ter plekke of regel er eentje online via Airalo.
- Visum. Voor Cuba heb je een visum nodig. Cubavisa is een fijne Nederlandse organisatie die je daarbij helpt.
- Vliegtickets. Vergelijk je opties! Check sowieso Momondo en Skyscanner bijvoorbeeld.
- Verzorgde reizen. Liever compleet verzorgd op vakantie? De keuze is reuze: van ANWB vakanties tot Tui of de Vakantie Discounter. Of ga naar Cuba met Shoestring.
Sommige links op deze site zijn affiliate links. Als jij iets via zo’n link koopt, ontvang ik mogelijk een commissie.
