Laatste update: 17 april 2024
Mtskheta is het religieuze hart van Georgië. De Jvari kerk en de Svetitskhoveli kathedraal zijn de spirituele hoogtepunten. Mtskheta is absoluut een bezoekje waard en is ook makkelijk te bereiken vanuit Tbilisi.
Hoeveel tijd heb je nodig in Mtskheta?
Voor een bezoekje aan Mtskheta kun je gemakkelijk een halve dag uittrekken. Misschien wel een hele dag als je ook van plan bent ergens te gaan lunchen of een wijnproeverij te doen. Op een dik half uur rijden van Tbilisi vind je verschillende bezienswaardigheden. En als je dan toch op weg bent, stop dan ook even bij het Chronicles of Georgia monument, want dat ligt op de route.
Het stadje Mtskheta is niet zo heel bijzonder. In het centrum, rondom de kathedraal, vind je vooral toeristische winkeltjes en restaurants. Verder is het vooral woonwijk. Een bezoekje draait dus ook vooral om de bezienswaardigheden: de kathedraal, de kerk en een wijngaard. Maar! Er zijn nog veel meer kloosters en kerken in Mtskheta dan ik hier noem. Dus als je dat tof vindt, dan moet je zeker een dag voor je bezoek uittrekken.
Svetitskhoveli kathedraal
De Svetiskhoveli kathedraal is enorm groot en extra imposant door de stevige muur rondom. Hij stamt uit de 11e eeuw en is nog steeds in gebruik. Er worden missen gehouden en er lopen orthodoxe monniken rond om de toeristen nauwlettend in de gaten te houden. Zo loop ik een trap op bij de buitenmuur, maar dat mag blijkbaar niet. De man is boos op me, maar ontdekt dan dat de broeders zelf het hekje open hebben laten staan. Oeps. Het is me gelukkig snel vergeven.
Binnen in de kathedraal van Mtskheta is het eigenlijk vrij sober. Het is vooral veel steen, wat vervaagde schilderingen op de stenen muren, wat schilderijen en verschillende gedenkstenen aan koninklijke mensen die hier begraven zijn.
Ik bezoek de Svetiskhoveli kathedraal in de winter twee keer omdat ik er zelf heen ga en er per ongeluk met een tour ook beland. Eén keer in de zon, één keer met regen. Met de regen trekt de kathedraal niet zoveel bekijks. Maar afgaand op de vele souvenirwinkeltjes in het centrum van Mtskheta, kun je hier nog wel eens terechtkomen tussen busladingen toeristen.
Maar de kathedraal is er niet alleen voor de toeristen. Gelovigen komen hier ook graag. De mantel van Jezus zou onder deze kerk liggen. Toen Jezus gekruisigd werd, was een Joodse man uit Mtskheta in Jeruzalem en die nam de mantel mee. Zijn zus nam de mantel aan en stierf direct omdat ze zo vol was van het geloof. Ze werd begraven, maar jaren later wist niemand meer waar precies. Totdat er een kerk werd gebouwd in de 4e eeuw. Ze kregen de centrale pilaar alleen niet omhoog, dus moest er flink gebeden worden om het toch voor elkaar te krijgen. En toen, op miraculeuze wijze, verplaatste de pilaar zich zelf naar de plek waar de zus met de mantel van Jezus begraven lag. Een wonder!
Jvari kerk in Mtskheta
De Jvari kerk in Mtskheta is een soort Jeruzalem voor Georgiërs, volgens mijn gids. “Als je hier drie keer hebt gebeden, dan staat dat gelijk aan een bezoek aan Jeruzalem,” vertelt hij. Het is een heilige plek met een fantastische ligging bovenop een berg. Als je aan komt rijden, schittert ‘ie al van ver. Maar dan moet je nog de 11 kilometer lange bergweg op voor je er bent. Een mooi ritje.
Jvari betekent kruis en de kerk heeft dan ook de vorm van een kruis. Heel stiekem vind ik het van binnen niet zo indrukwekkend. Hier geen pracht en praal, maar een donkere ruimte met veel stalen pilaren om de constructie overeind te houden. De muren zijn eeuwenoude, kale stenen en in het midden staat een houten kruis omgeven door bloemen. De kerk staat er dan ook al sinds de zesde eeuw. Sindsdien is alleen één keer het dak vervangen, zo’n twintig jaar geleden. Verder is het helemaal origineel.
Ik ben meer onder de indruk van de buitenkant. Het roodoranje dak, het uitzicht over de Aragvi rivier en op het centrum van Mtskheta. De entree is gratis. Op de parkeerplek staan wat kraams en uiteraard lopen ook hier straathonden rond – het is tenslotte Georgië. De Jvari kerk is één van de meest bezochte bezienswaardigheden in Georgië. In het hoogseizoen kan het dan ook behoorlijk druk worden.
Iago’s Winery in Mtskheta
Van miswijn naar échte wijn. Heb je de kerk en kathedraal bezocht en wil je even iets anders? Ga dan naar Iago’s Winery. Als ik Iago’s Winery bezoek heb ik wel al heel wat gehoord over qvevri’s en qvevri wijnen, maar eigenlijk kan ik me er nog geen voorstelling van maken. Hier bij Iago’s Winery in het buitengebied van Mtskheta kan ik eindelijk zien wat zo’n qvevri nou is en wat het uniek maakt.
De familie van Iago en Marina heeft, net zoals vrijwel alle Georgische families, altijd al wijn gemaakt. In 2003 zijn ze het familiebedrijf echt gestart en hebben ze voor het eerst geoogst. Ze waren de eerste met een bio-certificaat in heel Georgië en ook de eersten die natuurwijn exporteerden in 2006: 600 flessen naar Italië. Dat is inderdaad niet zo veel, maar zo groot is het wijnhuis ook helemaal niet. In totaal worden er ongeveer 10.000 flessen per jaar gemaakt.
Marina laat de qvevri’s zien. En het zijn inderdaad ‘gewoon’ aardewerken kruiken. Die worden ingegraven in de grond en daar worden de druiven gefermenteerd met velletje, pitjes en steeltjes. Het gisten gaat helemaal natuurlijk en af en toe moet de wijnmaker flink roeren om te zorgen dat de top niet hard wordt en indroogt. Als je het logo van Iago’s Winery bestudeert, zie je een man die in zo’n qvevri roert.
Er is een proeflokaal waar ik een paar wijnen proef. Haardvuurtje aan, hapjes erbij. Niks meer aan doen. Als je ook langs wilt komen bij Iago’s Winery, moet je van tevoren even bellen of mailen. Kijk op de website voor de contactinformatie. En mocht je de wijnen van Iago’s Winery thuis willen proberen, dan kan dat. Er zijn een paar verkopers in Nederland. Kijk bijvoorbeeld hier of hier.
Restauranttip in Mtskheta: KERA restaurant
Tussen de souvenirkraampjes door vind ik het best lastig een leuke plek om te eten te vinden in Mtskheta. Maar als je wat zijstraatjes induikt, komt je hopelijk uit bij KERA restaurant. Gelegen aan het water en met een fijne binnenruimte. Je eet hier fijne Georgische gerechten en er is een grote barbecue. Bestel sowieso wat pkhali. Ik ben dol op deze bolletjes van walnoten en groenten, vanwege de smaak én het kleurrijke bordje. De vis is hier ook erg goed. Vanwege de ligging is het wel wat duurder dan de meeste Georgische restaurants, maar ach… je bent op vakantie.
Hoe kun je het beste Mtskheta bezoeken?
Mtskheta kun je prima zelfstandig bezoeken. Ik heb dat ook gedaan. Gewoon met een huurauto (via Sunny Cars, maar EasyTerra is ook een goede optie). Bij de Jvari kerk is een parkeerplaats en in het centrum van Mtskheta kun je bijvoorbeeld hier betaald parkeren.
Als je liever met een gids op pad gaat, heb je ook ruim de keuze uit allerlei dagtours van uit Tbilisi naar Mtskheta. Bekijk je opties bij GetYourGuide en Viator. Bijna alle tours doen dezelfde stops aan, maar sommige zijn wat uitgebreider met extra stops bij bijvoorbeeld Ananuri of Gori. Even goed vergelijken dus.
Een andere optie is om met een privéchauffeur naar Mtshketa te gaan. Ik vind dit als je met twee of meer mensen reist echt een goede optie, want het is heel betaalbaar. Soms zelfs goedkoper dan voor bijvoorbeeld vier mensen een tour betalen. Bij GoTrip kun je heel eenvoudig zelf je tussenstops toevoegen en een chauffeur boeken. Hier vind je een suggestie voor een route via GoTrip.
Meer Georgië inspiratie?
Handige links voor je Georgië trip
- Accommodatie. Favoriet blijft Booking.com. Verblijf je het liefst in een hostel? Check Hostelworld.
- Activiteiten. De leukste tours en activiteiten boek je bij GetYourGuide, Klook en Viator. ‘Gratis’ wandeltours boek je bij Freetour.com of GuruWalk.
- Autohuur. Ik huur het liefst bij EasyTerra en Sunny Cars vanwege hun all-inclusive / worry-free aanbod. Als je meer prijzen wilt vergelijken in Discover Cars een handige site.
In Georgië is een privétransfer of tour met privéchauffeur vaak goed betaalbaar. Gebruik hiervoor GoTrip. - Geld. Op sommige plekken wordt je Nederlandse bankpas misschien niet geaccepteerd, regel daarom een prepaid creditcard bij Revolut.
- Leestip. Als je van lezen houdt, raad ik je aan dit fantastische boek aan te schaffen: Het achtste leven (voor Brilka). Het gaat over generaties vrouwen die in Georgië hun leven leiden én lijden. Meer dan 1000 pagina’s, dus je moet er wel even voor gaan zitten.
- Reisgidsen. Ik houd van papieren reisgidsen om doorheen te bladeren, te koop bij onder andere Bol.com en Amazon.
- Simkaart. Pas op voor onverwachte hoge bel- en internetkosten. Koop een lokale simkaart ter plekke of regel er eentje online via Airalo.
- Trein en bus. Reis met Busbud, 12Go of Omio met de trein of bus door Georgië.
- Vliegtickets. Vergelijk je opties! Check sowieso Momondo, Transavia, Skyscanner en Kiwi.
- Verzorgde reizen. Liever compleet verzorgd op vakantie? De keuze is reuze: van ANWB vakanties tot de Vakantie Discounter. Of kies voor Shoestring of Sawadee.
- Yoga retreat. Of trakteer jezelf op een yoga retreat in Georgië.
Sommige links op deze site zijn affiliate links. Als jij iets via zo’n link koopt, ontvang ik mogelijk een commissie.
